| روشهای ارتقاء بهره‌وری آب در زراعت پنبه (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی) |
| کد مقاله : 1025-NCCOTTON |
| نویسندگان: |
|
سید ابوالقاسم حقایقی مقدم *1، محمد رضا رمضانی مقدم2 1بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی/ مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی/ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی 2بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی/ مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی/ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی |
| چکیده مقاله: |
| استان خراسان رضوی بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی کشور دارای 29 شهرستان به مساحت 116485 کیلومتر مربع می-باشد. بر اساس طبقه‌بندی اقلیمی دومارتن گسترش یافته در استان خراسان رضوی، 5 شهرستان (تربت‌حیدریه، طرقبه-شاندیز، فریمان، قوچان و کلات) دارای اقلیم نیمه‌خشک، 20 شهرستان دارای اقلیم خشک و 4 شهرستان (بردسکن، تایباد، خواف و گناباد) دارای اقلیم فرا خشک هستند. متوسط بارش استان 210 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه در استان 15.4 درجه سانتیگراد می‌باشد. جمعیت استان خراسان رضوی بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1395 برابر 6434501 نفر بوده است. بهره‌وری فیزیکی آب عبارت از نسبت عملکرد محصول به حجم آب مصرفی است. در این مطالعه آمار و اطلاعات سال زراعی 96-1395 در تمامی شهرستان‌های استان برای محاسبه میزان تولید محصول پنبه (صورت کسر بهره‌وری آب) استفاده شد. برای آب مصرفی هر محصول (مخرج کسر بهره‌وری آب)، از اعداد برآورد شده توسط کارشناسان معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بهره گرفته شده و صحت آنها با اعداد تحقیقاتی موجود سنجیده و مورد تایید قرار گرفت. بهره‌وری آب در محصول زراعی پنبه استان در وضع موجود 0.23 کیلوگرم بر متر مکعب برآورد شد که طی یک برنامه 5 و 10 ساله برای ارتقاء به اعداد 0.33 و 0.43 کیلوگرم بر متر مکعب هدف‌گذاری انجام گردید. برای دست یافتن به اهداف برنامه میان مدت (10 ساله) ارتقاء بهره‌وری آب پنبه در استان خراسان رضوی، 4 برنامه شامل: توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، اصلاح و بهبود روشهای آبیاری سطحی، اصلاح و بهبود مکانیزاسیون و کاهش ضایعات محصول در نظر گرفته شد. در برنامه کوتاه مدت (5 ساله) ارتقاء بهره‌وری آب پنبه استان خراسان رضوی نیز 5 برنامه شامل: تغذیه و حاصلخیزی خاک، به‌نژادی، به‌زراعی، آموزش و ترویج و بهبود اقتصاد و بازار محصول پنبه پیشنهاد شده است. |
| کلیدواژه ها: |
| ارتقاء، برنامه، پنبه، بهره‌وری آب، خراسان رضوی |
| وضعیت : چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |