بررسی خصوصیات کمی و کیفی لاین های امید بخش پنبه دیپلوئید (بومی) |
کد مقاله : 1093-NCCOTTON |
نویسندگان |
حسن نجار * سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی - ایستگاه تحقیقات کاشمر |
چکیده مقاله |
پنبه های بومی ایران یا همان دیپلوئید ها (Gossypium herbaseum) در سطح وسیعی در3 استان خراسان کشت می شوند. به منظور بهبود صفات مهمی نظیر زودرسی و عملکردوش،لاین های امید بخش بومی انتخابی از داخل دورگ های بین گونه ای دیپلوئید حاصل از تلاقی گونههای هرباسئوم و آربارئوم شامل3 هیبرید دیپلوئید بین گونه ای به همراه 2 شاهد دیپلوئید در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار منطقه از استان خراسان رضوی ( کاشمر، نیشابور،سبزوار و فیض آباد ) برای دوسال کشت گردید. تجزیه مرکب نشان داد که دورگهای تحت بررسی یعنی تیمارهای شماره 1 (11-92-KD) با 02/58 درصد، شماره 3 (19-92-KD) با 92/57 درصد و تیمار شماره 2 (17-92-KD) با 94/56% بیشترین درصد زودرسی را داشتند و در گروه آماری a قرار گرفتند. دو شاهد آزمایش، کمترین درصد زودرسی را داشته و درگروه b قرار گرفتند به صورتی که تیمار شماره 4 (توده غوزه قرمز) با میانگین 63/45 درصد و تیمار شماره 5 (توده آریا) با میانگین 75/44% زودرسی کمتری داشتند. اختلاف بین مکانها برای صفت درصد زودرسی در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. بیشترین درصد زودرسی (02/56%) در سبزوار مشاهده شد و پس از آن کاشمر با 93/53 درصد، فیضآباد با 99/51 درصد و در نهایت نیشابور با 66/48 درصد قرار داشت. در بین سه دورگ مورد آزمایش، دورگ شماره 2 (17-92-KD) با میانگین 03/1 تن در هکتار محصول بیشتری تولید کرد. همچنین، دورگ شماره 2 (17-92-KD) به ترتیب با میانگین 08/20 و 06/19 عدد، بیشترین تعداد شاخه زایا و غوزه باز را در بین دورگهای دیپلوئید تولید کرد. تیمار شماره 5 (شاهد آریا) با میانگین قطر طوقه 48/1 سانتیمتر در رتبه اول و سپس تیمار شماره 4 (شاهد غوزه قرمز) با میانگین 43/1 سانتیمتر در رتبه دوم قرار گرفته و در گروه آماری a بودند. بهترین دورگ از نظر رشد، شماره 2 (17-92-KD) بود که با قطر طوقه 33/1 سانتیمتر در رتبه سوم جای داشت و پس از آن دورگهای شماره 3 (19-92-KD) با 28/1 سانتیمتر و شماره 1 (11-92-KD) با 27/1 سانتیمتر در رتبه های چهارم و پنجم قرار گرفتند. |
کلیدواژه ها |
پنبه،زودرسی، عملکرد، غوزه قرمز، دیپلوئید |
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |