ارزیابی مزرعه‎ای مقاومت لاین‎های پنبه تراریخته به کرم غوزه
کد مقاله : 1120-NCCOTTON
نویسندگان
کمال قاسمی بزدی *1، پریسا هروی2
1عضو هیات علمی (دانشیار) سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان، ایران. مجتمع آموزش عالی کشاورزی و دامپروری تــربت جــام، بلوار امام خمینی (ره)، بین 39 و 41، تربت جام، ایران.
2عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان، ایران.
چکیده مقاله
کرم‎غوزه مهم‌ترین آفت پنبه‎کاری جهان بوده و باتوجه به هزینه بالا و کم‌اثر بودن سمپاشی علیه این آفت در ایران، استفاده از پنبه‎های تراریخته مقاوم به کرم‎غوزه، می‎تواند ضمن افزایش عملکرد ناشی از خسارت آفت، باعث کاهش هزینه تولید و آثار مخرب زیست محیطی شود. لذا در پژوهش حاضر، مقاومت دو لاین پنبه تراریخته IR1524 و IR3701 و دورگ تراریخته CH با دو رقم پنبه تجاری ساحل و گلستان، در شرایط مزرعه‎ای کنترل شده مقایسه شدند. آزمایش در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم‎آباد گرگان در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در طول فصل زراعی هیچ‎گونه سمپاشی برعلیه کرم‎غوزه انجام نشد. در زمان پیک گلدهی، درصد آلودگی بوته‎ها به کرم‎غوزه تعیین شد و سپس از هر کرت تعدادی بوته داخل قفس توری یک متر مربع قرار داده شدند و برعلیه این آفت سمپاشی شد. پس از دو هفته، در هر توری سه عدد لارو کرم‎غوزه رهاسازی شد و پس از 48 ساعت میزان خسارت به غنچه‏ها ثبت شد و پس از یک هفته، درصد آلودگی به کرم‎غوزه یادداشت گردید. نتایج آزمایش مورد تجزیه آماری قرار گرفت و میانگین‎ها با آزمون LSD مقایسه شدند. براساس نتایج، قبل از قرارگیری بوته‎ها درون توری، در دو لاین تراریخته IR1524 و IR3701 میزان آلودگی به کرم‎غوزه صفر بود، دورگ CH با 13 درصد آلودگی در گروه دوم قرار گرفت و دو رقم گلستان و ساحل به ترتیب با 55 و 66 درصد آلودگی در گروه‎های سوم و چهارم قرار گرفتند. اما پس از قرارگیری بوته‎ها درون توری، به دلیل عدم ترجیح، آلودگی در همه ژنوتیپ‌ها مشاهده شد و لاین IR1524 با 33 درصد، کمترین میزان آلودگی را داشت، رقم گلستان، دورگ CH و لاین IR3701 با 46 تا 48 درصد، در گروه دوم قرار گرفتند و رقم ساحل با 80 درصد بیشترین میزان آلودگی را داشت. مسئله حائز اهمیت این بود که با وجود مشاهده آلودگی به کرم‎غوزه در همه توری‌ها، میزان خسارت به غنچه‎ها در هر سه لاین و دورگ تراریخته به‎صورت جزئی بود که باعث ریزش غنچه‎ها نگردید ولی در دو رقم تجاری ساحل و گلستان، خسارت جدی مشاهده شد و باعث ریزش غنچه‎ها شد.
کلیدواژه ها
آلودگی، پنبه Bt، دورگ، سمپاشی، لاین
وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است