تأثیر کشت مخلوط منداب و پنبه بر برخی ویژگی‌های کیفی خاک و افزایش عملکرد محصول پنبه
کد مقاله : 1122-NCCOTTON
نویسندگان
طه حسین وحیدی پور *1، مدیر امور زراعت سازمان حسینی2، سعید خسروی3
1کارشناس مدیریت زراعت
2دکتری ترویج و آموزش کشاورزی و مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان جنوبی، وزارت جهاد کشاورزی، بیرجند، ایران
3معاون مدیریت زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان جنوبی
چکیده مقاله
پنبه یکی از گیاهان گران‌بها و با ارزشی است که ازنظر اقتصادی موقعیت خاصی در جهان امروز به دست آورده و به‌عنوان یکی از محصولات استراتژیک، موتور محرک بسیاری از صنایع بوده و نقش بسیار مؤثری در ایجاد ارزش‌افزوده، درآمد و اشتغال جوامع روستایی ایفا می‌نماید. کشت پنبه در استان خراسان جنوبی با سطحی معادل 7100 هکتار، سالانه 17750 تولید پنبه داشته و از این حیث رتبه پنجم کشور را به خود اختصاص داده است. فقر شدید اراضی اختصاص داده‌شده به این محصول ازنظر میزان ماده آلی، ساختمان نامناسب خاک، فرسایش بادی و کمبود فزاینده منابع آبی متأثر از تغییرات اقلیمی و خشک‌سالی‌های مکرر طی سنوات گذشته، توسعه سطح کاشت و افزایش عملکرد در واحد سطح را با چالش‌های اساسی روبه‌رو نموده است. لذا این تحقیق با هدف ارائه راهکاری برای حل معضلات موصوف، با استفاده از روشی خلاقانه مبتنی بر کاشت مخلوط منداب به‌عنوان کود سبز و پنبه انجام پذیرفته است. کشت مخلوط به روشی از کشت که بر مبنای استفاده حداکثر پتانسیل محیطی، از طریق کشت توأم یا متوالی دو یا چند گیاه زراعی که ازلحاظ زمان کاشت و برداشت و نحوه‌ی رشد متفاوت هستند اطلاق می‌شود. در این تحقیق با توجه به کمبود منابع آبی و حجمی شدن آب چاه‌ها و عدم استقبال کشاورزان منطقه نسبت به اختصاص آب به کشت گیاه منداب، با استفاده از روشی مبتکرانه، بذر منداب در آب انتهایی محصول پنبه در مزارع پاشیده شده و از رطوبت حاصل در راستای دستیابی به سطح سبز مطلوب منداب بهره‌گیری شده است. نتایج تحقیق نشان داد که کاشت توأمان منداب در آخرین آب مزارع پنبه بدون نیاز به آب مازاد، منجر به ایجاد سطح سبز مطلوب منداب گردیده و بیوماسی معادل 15 تن در هکتار تولید نموده و برخی شاخص‌های کیفی خاک ازجمله میزان هدایت الکتریکی خاک (EC خاک) را یک واحد کاهش و ماده آلی خاک را از 5/0 به 7/0 و میزان تولید محصول در سال آتی را 15 درصد افزایش داده است.
کلیدواژه ها
حاصلخیزی خاک، افزایش بهره‌وری در مصرف آب، پنبه و منداب
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است