| بایدها و نبایدهای گسترش پنبه تراریخته در ایران |
| کد مقاله : 1137-NCCOTTON |
| نویسندگان |
|
کمال قاسمی بزدی * عضو هیات علمی (دانشیار) سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان، ایران. مجتمع آموزش عالی کشاورزی و دامپروری تــربت جــام، ایران. |
| چکیده مقاله |
| آفات و بیماریها، خسارات قابل توجهی به پنبه‌های کشور وارد می‌کنند که کنترل آنها آسان نیست، ضمن اینکه سمپاشیهای مکرر علاوه برافزایش هزینه تولید سالیانه، آثار مخرب زیستمحیطی زیادی را بههمراه دارند. مسایل متعددی باعث شدهاند که ایران جایگاه خود در تولید پنبه را تاحدزیادی از دست بدهد و سطح زیرکشت آن درکشور بهکمتر از صدهزار هکتار برسد. به‌دلیل اینکه آفات و بیماریها از مهمترین عوامل کاهشدهنده سطح زیرکشت پنبه در ایران محسوب میشوند، یکیاز راهکارهای مهم که درحال حاضر بهطور گستردهای در دنیا مورد استفاده قرار میگیرد، کاربرد گیاهان تراریخته مقاوم به‌آفات، بیماریها و علفکشها می‌باشد. باتوجه به هزینه بالا و کم‌اثربودن سمپاشی علیه آفات و بیماریها، استفاده از پنبه‌های تراریخته میتواند ضمن افزایش عملکرد ناشی از خسارت آفات و کاهش هزینه تولید، باکاهش هزینههای سم و سمپاشی، در تعدیل آثار مخرب زیستمحیطی نیز موثر باشد. پنبه Bt جزء اولین محصولات زراعی تراریختهای بود که از سال 1996 بهصورت تجاری مورد کشتوکار قرار گرفت. این گیاه دارای ژن‌های رمزکننده پروتئین‌های ضدحشره از منشاء باکتری Bacillus thuringiensis بوده و بهخاطر افزایش عملکرد، نیاز کمتر به‌کاربرد حشره‌کش‌ها و پایداری آن در برنامههای مدیریت مبارزه با آفات، بهسرعت در بین کشاورزان مورد پذیرش قرارگرفت و هرساله سطح زیرکشت آن افزایش یافت بهطوری که در سال 2018، از مجموع 7/191 میلیون هکتار سطح زیرکشت محصولات تراریخته در جهان، 8/24 میلیون هکتار (13درصد) به پنبه اختصاص داشت ضمن اینکه 76 درصد سطح زیرکشت پنبه دنیا نیز تراریخته بود. از بین کشورهای تولیدکننده پنبه، بیش از 95 درصد کل زمینهای زیرکشت پنبه در هندوستان، امریکا، سودان و پاکستان، تراریخته بودند و میزان پذیرش پنبه‌های تراریخته در استرالیا و مکزیک به 100 درصد رسید. لذا باتوجه بهاینکه دیدگاه جهانی بهسمت فراگیرشدن محصولات تراریخته و صفات مختلف طی سال‌های آینده است و مخالفتها با محصولات تراریخته غالبا به‌دلیل نبود شناخت از این فناوری است، باید این سد شکسته شود و حداقل در مورد صفت مقاومت به‌آفات و استفاده از پنبه‌های تراریخته Bt که بیش از 20 سال از کشت آنها در دنیا میگذرد، در ایران تردیدی وجود نداشته باشد، زیرا کشت پنبه تراریخته در ایران، بهترین و مناسب‌ترین راهحل برطرف شدن مشکلات فعلی پنبه کشور خواهد بود. |
| کلیدواژه ها |
| آفات، بیماریها، پنبه Bt، حشره‌کش، سمپاشی، مقاومت |
| وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |